Bệnh Newcastle ở gà, còn được biết đến với tên gọi bệnh gà rù hay bệnh tân thành gà, là một căn bệnh truyền nhiễm do vi rút gây ra, với các biểu hiện như phân xanh, khó thở và dáng đi không vững. Bệnh này lây lan nhanh chóng và nếu không phát hiện kịp thời có thể gây tử vong lên đến 100%, gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi gà. Hãy cùng
Fivevet tìm hiểu về căn bệnh nguy hiểm này.
Bệnh Newcastle trên gà
1. Nguyên nhân gây bệnh Newcastle
Bệnh Newcastle, hay bệnh gà rù, do vi rút Newcastle thuộc nhóm Paramyxovirus gây ra. Loại RNA vi rút này có thể ảnh hưởng đến mọi loại gia cầm như vịt, ngan, ngỗng, và xuất hiện ở nhiều giống gà khác nhau, từ gà nhà, gà công nghiệp, đến gà chọi và gà đá.
2. Triệu chứng bệnh Newcastle ở Gà
Thời gian ủ bệnh Newcastle từ 3-5 ngày, có thể chỉ 2 ngày hoặc kéo dài hơn một tuần trong một số trường hợp. Bệnh tiến triển qua ba giai đoạn chính: quá cấp tính, cấp tính và mạn tính.
2.1. Thể quá cấp tính
- - Gà ủ rũ, xù lông.
- - Bệnh lây lan mạnh, tỷ lệ tử vong 100% trong vài giờ.
- - Ho, thở gấp, phân lẫn máu, đầu nghẹo sang một bên.
- - Sưng phù đầu, mào tích tím tái.
- - Triệu chứng thần kinh, đi đứng không vững, mổ không trúng thức ăn.
- - Giảm đẻ, vỏ trứng mềm.
- - Gà sốt cao 42,5 – 43°C.
2.2. Thể cấp tính
- - Dịch bùng phát đột ngột, lây lan nhanh.
- - Giảm tỷ lệ đẻ, giảm ăn, chất lượng trứng giảm.
- - Triệu chứng thần kinh, nghẹo đầu, đi lòng vòng, co giật, không mổ trúng thức ăn.
- - Gà sốt cao 42,5 – 43°C.
- - Tiêu chảy phân xanh, ho, tỷ lệ tử vong cao lên đến 100%.
2.3. Thể mạn tính
- - Do tổn thương tiểu não, gà có hành vi bất thường, chết do đói, mổ không trúng thức ăn.
- - Đối với gà đẻ, tỷ lệ đẻ giảm.
- - Bệnh kéo dài từ vài ngày đến vài tuần.
- - Gà chảy nước mắt, ủ rũ.
3. Bệnh tích của gà bị mắc bệnh Newcastle
Khi mổ khám gà mắc bệnh Newcastle, nhiều bệnh tích điển hình có thể được quan sát:
- - Thể quá cấp tính: Bệnh tích không rõ ràng, chỉ thấy xuất huyết ở ngoại tâm mạc, niêm mạc đường hô hấp.
- - Thể cấp tính: Xác gà gầy, mào, yếm tím bầm. Xoang mũi và miệng chứa nhiều dịch nhớt đục. Niêm mạc miệng, hầu, họng, khí quản xuất huyết, viêm và phủ màng giả fibrin.
- - Đường tiêu hóa: Niêm mạc dạ dày tuyến xuất huyết tại đỉnh của lỗ tuyến tiêu hóa. Dạ dày cơ dưới lớp sừng keratin cũng bị xuất huyết. Niêm mạc ruột non xuất huyết, viêm cata. Các hạch lympho ở ngã ba manh tràng bị viêm loét.
- - Gan: Một số điểm hoại tử màu vàng nhạt.
- - Dịch hoàn và buồng trứng: Xuất huyết thành từng vệt, từng đám.
- - Màng thanh dịch: Xuất huyết ở bao tim, xoang ngực, bề mặt xương ức.
- - Não: Viêm xuất huyết.
4. Chẩn đoán bệnh gà rù – Newcastle
Chẩn đoán bệnh Newcastle là bước quan trọng giúp người nuôi xác định bệnh để có biện pháp phòng trị hiệu quả. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm: Dựa vào triệu chứng lâm sàng và bệnh tích đặc trưng.
Hãy gửi mẫu tới các trung tâm chuẩn đoán xét nghiệm và kiểm nghiệm thú y uy tín để có kết quả chính xác nhất.
Trung tâm chuẩn đoán xét nghiệm và kiểm nghiệm Trung Ương 5 FiveLab. Hotline: 0377 499 555 - 0822 120 555. Gửi mẫu về Fivelab kết quả sẽ có trong ngày nhận mẫu.
5. Phòng bệnh Newcastle trên gà
5.1. Vệ sinh trang trại
Định kỳ vệ sinh, khử trùng, sát trùng chuồng trại và dụng cụ chăn nuôi bằng vôi bột hoặc các loại thuốc sát trùng chuyên dụng như:
Five-Iodine,
Five-BGF,
Five-B.K.G,
Five-Perkon 3S,…
Thuốc sát trùng chuồng trại
Nên trộn chất độn chuồng cùng với men vi sinh
Five-Prozyme công dụng hút ẩm, giảm khí độc thải ra từ quá trình phân hủy phân gà và ức chế mầm bệnh.
Thường xuyên vệ sinh chuồng trại cọ rửa máng ăn, máng uống dụng cụ chăn nuôi chuyên cho gà.
Kiểm soát ra chặt chẽ vào của trang trại, ngăn gia cầm tiếp xúc với mầm bệnh. Nhập gà về cách ly 10-14 ngày trước để theo dõi. Không nuôi gia cầm khác trong cùng một trại với gà.
5.2. Phòng bệnh bằng vaccine Newcastle
- Sử dụng vắc xin Newcastle cho gà là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất. Dùng sản phẩm sau:
Five-Lasota,
Five-Lasota HR,
Five-ND.IB,
Five-ND.IB 741,
Five-Newcatle G7,
Five-Newcastle chủng M,
Five-ND.IB.AI (H9N2),
Five-AI.ND (G7),
Five-ND.IB.EDS phòng bệnh cho gà của trại, lựa chọn loại vắc xin phù hợp với dịch tễ, quy mô, lứa tuổi gà của trại để đạt kết quả phòng bệnh Newcastle hiệu quả nhất.
- Sử dụng vắc xin phòng các bệnh khác đầy đủ để phòng bệnh Gumboro, đậu, cúm, IB, ITL, Coryza,…
- Phòng bệnh định kỳ bằng kháng sinh trị bệnh đường tiêu hoá, hô hấp. Cùng các thuốc bổ trợ nâng cao đề kháng, tăng tiêu hoá hấp thụ thức ăn, tăng giải độc, giảm stress,…
6. Trị bệnh Newcastle trên gà
Khi đàn gà được xác định dương tính với bệnh Newcastle cần tiến hành can thiệp nhằm giảm thiệt hại cho người chăn nuôi theo các bước sau:
Bước 1: Xác định độ tuổi mắc bệnh, mùa mắc, mức độ biểu hiện, thể bệnh để quyết định hướng điều trị:
* Nếu gà chưa được làm vắc xin phòng Newcastle giai đoạn gà con, gà giò khi bị bệnh có thể sử dụng ngay vắc xin Five-ND.IB dùng để nhỏ hoặc uống với liều gấp đôi.
* Nếu giai đoạn gà giò, gà thịt (trên 2 tháng tuổi) bị bệnh Newcastle khi đã dùng các vắc xin phòng bệnh cơ sở như
Five-Lasota,
Five-ND.IB sử dụng vắc xin
Five-Newcastle chủng M tiêm trực tiếp vào ổ dịch.
* Trường hợp đàn gà mắc bệnh Newcastle thể trạng kém:
- Sử dụng kháng thể Newcastle tiêm cho gà.
- Khi sức khoẻ gà tốt hơn nhỏ lại vacxin
Five-Lasota hoặc
Five-ND.IB.
Bước 2: Sử dụng các sản phẩm có tác dụng hạ sốt, giải độc cơ thể và nâng cao sức đề kháng như:
Hado-Paradon,
Five-Para.C,
Five-Cảm cúm,
Five-Lyte Oral,
Five-Mix lyte,
Five-Gluco.KC oral,
Beta-Glucan.C,
Five-Mix nhân sâm,
Five-Masol Forte,
Five-Bogama,
Five-Orgamin,
Five-Giải độc gan,…
Bước 3: Sử dụng kháng sinh phòng bội nhiễm:
Five-Ampicon,
Five-Amoxcin super,
Five-AmoxClav,
Five-Sultrim,
Five-Anticoc,
Five-Coryza,
Five-Doxyl 750,…
Thuốc kháng sinh trị bệnh
Bước 4: Sử dụng các sản phẩm men, enzyme ổn định hệ vi sinh vật đường tiêu hóa, kích thích hấp thu và tiêu hóa triệt để thức ăn như:
Five-Prozym 5way,
Five-Men sống,
Five-Enzym,
Five-Men tiêu hoá,
Five-Lacenzym cao tỏi,…
Bước 5: Sử dụng biện pháp vệ sinh chuồng trại, thay toàn bộ chất độn chuồng mới. Khi bệnh xảy ra sử dụng các loại dung dịch sát trùng
Five-Iodine,
Five-BGF,
Five-B.K.G,
Five-Perkon 3S,…phun toàn bộ cả bên trong, bên ngoài chuồng nuôi 2-3ngày/1 lần.
Bước 6: Chăm sóc nuôi dưỡng tốt đàn gà (cung cấp đủ thức ăn, nước uống, mật độ nuôi phù hợp, tiểu khí hậu chuồng nuôi trong điều kiện tốt nhất,…).
Xem thêm: