Bệnh đóng dấu lợn là bệnh gì? Đó là một bệnh truyền nhiễm của loài lợn gây ra do trực khuẩn đóng dấu lợn (Erysipelothrix rhusiopathiae). Vi khuẩn gây bại huyết, xuất huyết, viêm da, ruột, thận và toàn thân bại huyết, màng tương dịch và niêm mạc xuất huyết, lá lách sưng to. Bệnh gây ảnh hưởng lớn đến năng suất của trại lợn. Hãy cùng
Fivevet tìm hiểu về cách phòng và điều trị căn bệnh này.
1. Đặc điểm bệnh đóng dấu lợn
Nguyên nhân gây bệnh đóng dấu lợn là do trực khuẩn Erysipelothrix rhusiopathiae gây ra, thường gặp ở lợn trên 12 tuần tuổi. Vi khuẩn có thể sống được 1-6 tháng trong phân lợn hoặc chất nhờn da cá ở nhiệt độ dưới 12
oC. Trong cơ thể lợn chết chôn dưới đất, vi khuẩn sống tới 5 năm. Trong chỗ ẩm, tối ở 37
oC vi khuẩn sống được 1 tháng nhưng có ánh sáng mặt trời nó chỉ sống được 12 ngày.
Ở 60
oC vi khuẩn chết sau 15 phút, 70
oC chết sau 5 phút, đun sôi 100
oC chết ngay. Tuy nhiên, trong thịt có vi khuẩn, nếu cắt dày 15cm đun sôi 100
oC 2 giờ 30 phút vẫn không diệt hết vi khuẩn. Bền với một số hóa chất, có thể mọc trong môi trường có phenol 0,2%; Sodium azide 0,1% hoặc kết tinh tím (Crystal violet) 0,001%.
Bệnh xảy ra quanh năm nhưng chủ yếu gặp khi thay đổi thời tiết thất thường, nắng nóng, nồm ẩm, độ ẩm cao, thông thoáng kém và các yếu tố stress như vận chuyển, xáo trộn đàn, dinh dưỡng kém.
2. Triệu chứng của bệnh đóng dấu trên lợn
* Thể cấp tính:
Lợn sốt cao đột ngột tới 40-42
oC, bỏ ăn, uống, mắt đỏ ngầu, điên cuồng, lồng lộn, húc đầu vào tường hoặc hộc máu ra rồi chết. Lợn bại huyết nặng, chết sau 2-3 giờ hoặc 12-24 giờ sau khi thân nhiệt hạ, lợn chưa có bệnh tích gì đặc trưng được gọi là “Bệnh đóng dấu lợn trắng”.
Nếu lợn không chết 5-7 ngày sau trở lại bình thường, chân đau, đi lại khó khăn, thích nằm một chỗ.
Lợn nái chửa thường bị sảy thai, lợn trưởng thành ỉa phân táo, rắn và có màng bọc nhày, lợn nhỏ hơn có thể bị tiêu chảy.
Lợn run rẩy 4 chân, da khô, các niêm mạc viêm, đỏ thẫm hoặc tím bầm, nước mắt nước mũi chảy, lợn khó thở. Lợn ốm 2-3 ngày trên da xuất hiện các vết đỏ ở tai, lưng, ngực, bụng, phía trong đùi,… Các vết đỏ hình vuông, hình bình hành, hình bầu dục, hình đa giác trông giống như bị đóng dấu. Các dấu này lúc đầu đỏ tươi, sau chuyển sang đỏ sẫm hoặc tím bầm, ở giữa nhạt màu, chỗ da viêm, có dấu không đau, không thủy thũng, nếu ấn ngón tay vào dấu mất đi, bỏ ngón tay ra dấu lại đỏ như cũ chứng tỏ có hiện tượng sung huyết và tụ huyết tĩnh mạch.
Nếu lợn không chết, phần da bị hoại tử, khô, cứng, sẫm màu, có khi tách hẳn ra phần da non ở phía dưới tạo thành vẩy, lúc này rất dễ nhiễm trùng kế phát đặc biệt là tai và đuôi. Khi lợn chết các dấu chuyển sang màu xanh tím. Bệnh tiến triển từ 3-5 ngày, con vật yếu dần, khó thở, thân nhiệt hạ thấp nhanh, vật kiệt sức mà chết. Tỷ lệ chết 50-60%.
*Thể á cấp tính:
Nhẹ hơn thể cấp tính, lợn không có biểu hiện ốm, không sốt cao, không bỏ ăn, có một số triệu chứng ngoài da. Nhiều trường hợp mắc bệnh thể này nhẹ, khó nhận biết.
* Thể mãn tính:
Lợn bị bệnh ở thể cấp tính mà không chết, bệnh kéo dài chuyển sang mãn tính, con vật ăn kém, gầy còm, thiếu màu niêm mạc nhợt nhạt, thân nhiệt có khi bình thường hoặc chỉ sốt nhẹ. Có 3 triệu chứng chủ yếu sau:
Viêm nội tâm mạc: thể hiện là van tim bị viêm loét sùi như hoa súp lơ (do phần viêm dị ứng tự miễn). Do viêm van tim làm tắc hoặc trở ngại tuần hoàn gây phù thũng ở phổi, ở chân, thậm chí bại liệt chân sau do tắc động mạch. Một số trường hợp lợn bị chết đột ngột.
Viêm khớp xương: hay gặp ở khớp bàn chân, khớp gối, làm đầu xương sần sùi, bao khớp sưng to, nóng, đau.
Hoại tử da: Thấy ở nhiều nơi như lưng, bụng, vai, đầu tai, đuôi, da bị hoại tử, viêm loét, nếu nhiễm trùng có thể bị nung mủ. Các mảng viêm dần dần khô lại, bong ra, cong lên hoặc cuộn lại thành từng mảng như lợn mặc áo giáp. Sau đó lớp da chết đó rụng đi, da non mọc lên thành sẹo trắng, méo mó.
Bệnh kéo dài 2-3 tháng, con vật có thể khỏi hoặc chết do kiệt sức.
3. Bệnh tích của bệnh đóng dấu lợn
* Thể quá cấp:
Lợn chết nhanh nên chưa có bệnh tích rõ ràng. Mổ khám thấy thận bị sưng, có những đám tụ máu. Da và mô liên kết dưới da tụ máu đỏ sẫm. Phần đáy dạ dày (môn vị), ruột (nhất là hồi tràng, tá tràng) bị viêm cata cấp tính rất nặng.
* Thể cấp tính:
Bệnh tích thể hiện rõ hiện tượng bại huyết và xuất huyết, da và mô liên kết dưới da tụ máu, thẩm nước nhớt màu đỏ. Niêm mạc tụ máu, xuất huyết.
Thận sưng to, tụ máu đỏ sẫm, vỏ thận có chấm xuất huyết do viêm cầu thận. Lách sưng to, tụ máu màu nâu đỏ, bề mặt sần sùi nổi phồng từng chỗ, tổ chức lách mềm, cắt ra có màu nâu. Hạch lympho sưng to, ứ máu có xuất huyết lấm chấm. Dạ dày viêm đỏ, ruột nhất là hồi, tá tràng viêm đỏ, viêm phúc mạc có nước. Tim, phổi tụ máu, ngoại tâm mạc có nước vàng. Gan bị tụ huyết.
*Thể mãn tính: Hoại tử da, viêm khớp và viêm van tim nhất là van tim trái (van hai lá) ở thể loét sùi như hoa súp lơ.
4. Chẩn đoán bệnh đóng dấu lợn
- Chẩn đoán lâm sàng: Dựa trên tiền sử bệnh của trại và triệu chứng lâm sàng, bệnh tích đặc trưng.
- Chẩn đoán xét nghiệm: Lấy mẫu gan, lách, thận, tim, hạch hoặc máu kháng đông xét nghiệm PCR hoặc nuôi cấy phân lập vi khuẩn.
5. Phòng bệnh đóng dấu lợn
- Thực hiện an toàn sinh học và vệ sinh tiêu độc chuồng trại.
- Kiểm soát các yếu tố stress như thay đổi thời tiết đột ngột, chuyển đổi thức ăn, thức ăn nhiễm độc tố nấm mốc,…
- Sử dụng vắc xin để phòng bệnh:
6. Trị bệnh đóng dấu lợn
- Kháng sinh tiêm sử dụng một trong số các sản phẩm:
Five-Penicillin G,
Five-Ampi.Kana,
Five-PenStrep.LA,
Five-Amox.20@LA,
Five-Cfor 10%,… Liệu trình 3-5 ngày.
- Kháng sinh trộn tổng đàn:
Five-AmoxClav,
TW5-Amox.600,
Five-Oxytetra 50%. Liệu trình 7 ngày.
- Hạ sốt, tiêu viêm:
Five-Gluco.KC namic,
Five-Clofenac,
Five-Flunixin,
Five-Tofen@LA,
Five-Ketofen,
Five-Medemin,
Hado-Dexa PP,…
- Trợ sức, trợ lực:
Five-Butasal,
Five-Bcomplex Inj,
Five-ADE Inj Super,... Liệu trình 3-5 ngày.
- Giải độc gan, thận bằng một trong các sản phẩm sau:
Five-Acemin.B12,
Five-Bogama ginseng,
Five-Giải độc gan,…
- Bổ sung men, enzym, vitamin vào khẩu phần ăn giúp vật nhanh hồi phục như:
Five-Prozyme 5way,
Five-Men sống,
Five-Orgacid,
B.comlex-K&C,
Five-Multivit,... Liệu trình 3-5 ngày.
Nếu nghi ngờ đàn vật nuôi mắc bệnh, hãy liên hệ FiveLab theo số hotline 0377 499 555 - 0822 120 555 để được tư vấn.
-
FIVELAB là Trung tâm Chẩn đoán Xét nghiệm và Kiểm nghiệm Thú y Trung Ương 5, trực thuộc Công ty Cổ phần Thuốc Thú y Trung Ương 5 (
FIVEVET).
- FIVELAB với sứ mệnh "Vì sức khỏe vật nuôi", Fivelab với phương châm: KỊP THỜI - CHÍNH XÁC - TẬN TÂM - BẢO MẬT - TRÁCH NHIỆM mang dịch vụ tốt nhất đến Quý đối tác, khách hàng.
- FiveLab tự hào là một trong số ít đơn vị có:
- Làm việc 24/7.
Phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn AN TOÀN SINH HỌC CẤP III, đạt tiêu chuẩn ISO 17025.
Xem thêm:
024 3376 6868 
info@fivevet.vn 
Đăng nhập 
VN
ENG
