ĐỘC TỐ NẤM MỐC AFLATOXIN B1 VÀ TÁC ĐỘNG TIỀM ẨN TỚI KINH TẾ NGƯỜI CHĂN NUÔI

Tác hại của Aflatoxin B1 đối với vật nuôi
Aflatoxin B1 có thể gây ra các triệu chứng nhiễm độc nghiêm trọng ở gia súc và gia cầm. Khi vật nuôi tiếp xúc với Aflatoxin qua thức ăn bị nhiễm nấm mốc, cơ thể chúng sẽ bị suy giảm chức năng gan, thận, hệ miễn dịch yếu đi, và trong trường hợp nhiễm độc nghiêm trọng, có thể dẫn đến tử vong. Những biểu hiện cụ thể của việc nhiễm độc Aflatoxin bao gồm:
- Rối loạn tiêu hóa: Vật nuôi thường có biểu hiện tiêu chảy, chán ăn và giảm trọng lượng cơ thể.
- Thoái hóa gan và thận: Aflatoxin B1 phá hủy các tế bào gan, thận, làm giảm chức năng chuyển hóa và bài tiết độc tố.
- Suy giảm hệ miễn dịch: Vật nuôi bị nhiễm độc dễ mắc phải các bệnh nhiễm khuẩn khác do hệ miễn dịch suy yếu.
- Giảm hiệu suất chăn nuôi: Aflatoxin B1 làm giảm năng suất sữa ở bò sữa, giảm khả năng đẻ trứng ở gia cầm và ảnh hưởng đến chất lượng thịt.
- Tỷ lệ tử vong: Trong những trường hợp nghiêm trọng, nếu vật nuôi tiếp xúc với hàm lượng lớn Aflatoxin B1, có thể dẫn đến tử vong.
Nguyên nhân gây nhiễm độc tố nấm mốc trong thức ăn
Độc tố nấm mốc trong thức ăn chăn nuôi thường phát triển do các điều kiện bảo quản không đạt yêu cầu, và nguyên nhân chủ yếu bao gồm:
- Độ ẩm cao trong thức ăn: Khi thức ăn chăn nuôi có độ ẩm cao (>14%) nhưng lại được bảo quản trong kho lâu ngày, nấm mốc dễ dàng phát triển và tạo ra Aflatoxin. Nhiệt độ và độ ẩm trong kho lưu trữ cũng là yếu tố quan trọng góp phần làm tăng nguy cơ nhiễm nấm mốc.
- Sự ngưng tụ hơi nước: Khi nhiệt độ ngày và đêm chênh lệch, nước có thể ngưng tụ trên bề mặt thức ăn, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm mốc sinh trưởng và phát triển.
- Vệ sinh kém trong chuồng trại: Khi thức ăn bị rơi vãi trên nền chuồng hoặc đọng lại trong máng lâu ngày, điều này cũng tạo ra môi trường lý tưởng cho nấm mốc phát triển. Nếu vật nuôi đói và ăn phải lượng lớn thức ăn nhiễm nấm mốc, chúng có thể gặp phải các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Những tác động kinh tế của Aflatoxin B1 đối với người chăn nuôi
Aflatoxin không chỉ gây hại cho sức khỏe của vật nuôi mà còn gây thiệt hại nặng nề về kinh tế cho người chăn nuôi. Khi vật nuôi bị nhiễm độc, chúng không còn khả năng phát triển bình thường, giảm năng suất và chất lượng sản phẩm, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận. Ví dụ, tỷ lệ đẻ trứng ở gà sẽ giảm, heo nái gặp khó khăn trong việc sinh sản, và heo con có thể bị liệt.
Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là độc tố Aflatoxin B1 thường không gây ra các triệu chứng cấp tính, mà thay vào đó, chúng tích lũy dần dần trong cơ thể vật nuôi. Khi các dấu hiệu rõ ràng xuất hiện thì cơ quan nội tạng của vật nuôi đã bị tổn thương nghiêm trọng, điều này làm cho việc điều trị trở nên khó khăn, nếu không muốn nói là không thể.
Cách phòng ngừa độc tố Aflatoxin trong thức ăn chăn nuôi
Để tránh nguy cơ nhiễm độc Aflatoxin, người chăn nuôi cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa ngay từ khâu bảo quản và sử dụng thức ăn chăn nuôi:
- Mua thức ăn chất lượng: Nên chọn mua thức ăn chăn nuôi từ các nhà sản xuất uy tín, còn thời hạn sử dụng dài, không có dấu hiệu mốc, ẩm, hoặc có mùi lạ.
- Kiểm tra nguyên liệu: Thường xuyên kiểm tra nguyên liệu trước khi dự trữ và trong quá trình sử dụng để phát hiện sớm dấu hiệu nấm mốc và loại bỏ các nguyên liệu không đạt yêu cầu.
- Kiểm soát độ ẩm và nhiệt độ: Trong kho bảo quản, cần kiểm soát chặt chẽ độ ẩm và nhiệt độ để ngăn ngừa sự phát triển của nấm mốc. Bảo quản thức ăn ở nơi khô ráo và thông thoáng là biện pháp quan trọng giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm độc tố.
- Vệ sinh chuồng trại: Thường xuyên vệ sinh máng ăn, máng uống và không để thức ăn thừa đọng lại lâu ngày trên nền chuồng.
Tầm quan trọng của kiểm tra Aflatoxin B1 trong thức ăn chăn nuôi
Vì độc tố Aflatoxin B1 là một trong những yếu tố gây hại hàng đầu cho vật nuôi, việc kiểm tra định kỳ mức độ nhiễm độc tố trong thức ăn là vô cùng quan trọng. Hiểu rõ được điều này, Trung tâm chẩn đoán xét nghiệm và kiểm nghiệm thú y Trung ương 5 - Fivelab cung cấp dịch vụ kiểm tra chỉ tiêu Aflatoxin B1 trong thức ăn chăn nuôi.

Dịch vụ xét nghiệm này giúp người chăn nuôi có thể đánh giá chính xác mức độ an toàn của thức ăn trước khi sử dụng, từ đó bảo vệ sức khỏe vật nuôi, tăng cường hiệu suất chăn nuôi và giảm thiểu thiệt hại kinh tế do nhiễm độc tố nấm mốc gây ra.
Việc kiểm tra thường xuyên và quản lý chặt chẽ chất lượng thức ăn sẽ giúp người chăn nuôi kiểm soát tốt các nguy cơ tiềm ẩn và đảm bảo vật nuôi phát triển khỏe mạnh, an toàn, bền vững.
Xem thêm:

- Biện pháp đề phòng kháng kháng sinh trong chăn nuôi
- Phương pháp xét nghiệm bệnh Newcastle
- Phát hiện kháng thể dịch tả lợn châu phi bằng phương pháp Elisa