BỆNH HOẠI TỬ CƠ TRÊN TÔM - DẤU HIỆU NHẬN BIẾT VÀ CÁCH PHÒNG TRÁNH KỊP THỜI

Bệnh hoại tử cơ ở tôm là bệnh nguy hiểm và phổ biến trong nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là ở các vùng nuôi tôm công nghiệp như tôm thẻ chân trắng. Nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây tỷ lệ tử vong cao và gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng cho người nuôi.
Để chủ động phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả, việc ứng dụng các giải pháp sinh học từ Fivevet đang trở thành lựa chọn hàng đầu nhờ khả năng cải thiện môi trường nước, tăng cường sức đề kháng và đảm bảo an toàn sinh học. Đây là hướng đi bền vững giúp nâng cao hiệu quả nuôi tôm, giảm thiểu rủi ro dịch bệnh một cách toàn diện. 

1. Nguyên nhân gây bệnh hoại tử cơ trên tôm
Bệnh hoại tử cơ ở tôm xảy ra khi vi khuẩn, vi rút hoặc ký sinh trùng làm tổn thương mô cơ của tôm. Một số tác nhân phổ biến bao gồm:
- Vi khuẩn Vibrio spp
- Aeromonas hydrophila
Ngoài ra, yếu tố môi trường đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt mầm bệnh. Những điều kiện bất lợi như nhiệt độ thay đổi đột ngột, oxy hòa tan thấp, nồng độ khí độc cao (NH₃, NO2, H₂S), hay mật độ nuôi dày đặc đều làm suy giảm sức đề kháng của tôm, tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển.

2. Dấu hiệu nhận biết tôm bị hoại tử cơ sớm
Việc phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu rất quan trọng để tăng khả năng phục hồi cho đàn tôm. Một số dấu hiệu điển hình cần lưu ý:
- Phần cơ đuôi trở nên trắng đục, các điểm hoại tử bắt đầu ở phần đuôi, khi giai đoạn nặng có thể dẫn đến hiện tượng hoại tử và đỏ ở phần cơ.
- Tôm yếu dần, bỏ ăn, lờ đờ và chết rớt đáy với tỷ lệ cao.
Khi thấy các biểu hiện này, người nuôi nên tiến hành xét nghiệm hoặc liên hệ kỹ thuật viên để xác định nguyên nhân chính xác.

3. Phân biệt hoại tử cơ với đục cơ trên tôm
Một số người nuôi còn nhầm lẫn giữa hoại tử cơ và đục cơ trên tôm, tuy nhiên bản chất của hai bệnh này hoàn toàn khác nhau.

Hiểu rõ sự khác biệt giúp người nuôi đưa ra quyết định xử lý đúng đắn và kịp thời.

4. Cách xử lý khi tôm bị hoại tử cơ giai đoạn đầu
Nếu phát hiện sớm và có biện pháp điều trị phù hợp, khả năng phục hồi của tôm khá cao. Các bước xử lý cụ thể như sau:
a. Cải thiện môi trường nước
Áp dụng chế phẩm sinh học để ổn định môi trường ao nuôi, giảm khí độc NH₃, NO2, H₂S và duy trì pH ổn định. Sản phẩm Five-Envibac từ Fivevet chứa vi sinh vật có lợi, giúp phân hủy hữu cơ và cải thiện chất lượng nước hiệu quả.
b. Tăng cường sức đề kháng cho tôm
Bổ sung men vi sinh hoặc kháng sinh thảo dược vào thức ăn giúp hỗ trợ tiêu hóa, nâng cao chức năng gan tụy và tăng miễn dịch cho tôm. Trong trường hợp này, Five-Berin H.TS  kết hợp B.Comlex K&C là giải pháp tốt nhất.
c. Sát trùng nguồn nước
Sử dụng sản phẩm chuyên dụng để tiêu diệt vi khuẩn, virus trong nước ao nuôi để ngăn ngừa sự lây lan. Five-Virpond là sản phẩm được nhiều trang trại tin dùng nhờ hiệu quả cao và an toàn với môi trường.

5. Phòng bệnh hiệu quả cho tôm khi thời tiết thay đổi
Thời tiết thất thường là một trong những nguyên nhân chính gây stress và dễ mắc bệnh cho tôm. Để chủ động phòng ngừa, người nuôi cần thực hiện các biện pháp sau:
- Kiểm soát chặt chẽ các chỉ số môi trường như oxy hòa tan, pH, nhiệt độ, tảo,...
- Định kỳ cải thiện môi trường nước bằng chế phẩm sinh học.
- Bổ sung men vi sinh và vitamin vào thức ăn.
- Tăng cường sức đề kháng, bổ sung đầy đủ khoáng chất.
Ngoài các yếu tố môi trường và mầm bệnh đã nêu trên, stress do quản lý chăm sóc không đúng cách cũng là một trong những nguyên nhân gián tiếp khiến tôm dễ mắc bệnh hoại tử cơ. Những thay đổi đột ngột, chẳng hạn như thay nước quá nhiều, sử dụng hóa chất mạnh với liều lượng không đúng hoặc cho ăn không đều, cũng có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch của tôm và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của mầm bệnh. 
Trong công tác phòng ngừa, việc theo dõi sức khỏe đàn tôm định kỳ là rất cần thiết. Người nuôi nên thực hiện việc kiểm tra tôm hằng ngày để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Định kỳ ngày hai lần tiến hành xi-phong đáy ao để kịp thời phát hiện tôm chết ở đáy ao (nếu có).
Vai trò của dinh dưỡng trong phòng ngừa bệnh cũng đáng lưu ý. Thức ăn cho tôm cần đảm bảo cân đối về protein, vitamin và khoáng chất. Việc bổ sung thêm các loại men tiêu hóa, chiết xuất nấm men, các loại vitamin có thể giúp tăng cường chức năng miễn dịch, hỗ trợ gan tụy và cải thiện khả năng chống chịu bệnh của tôm.
Hiện nay, ngoài các sản phẩm sinh học từ Fivevet, người nuôi còn có thể kết hợp với các giải pháp cảm biến thông minh đo lường chỉ số môi trường ao nuôi, giúp cảnh báo sớm các vấn đề bất thường và đưa ra quyết định xử lý kịp thời.

Bệnh hoại tử cơ trên tôm là một trong những thách thức lớn mà ngành nuôi trồng thủy sản phải đối mặt. Xác định chính xác các triệu chứng, hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa kịp thời sẽ giúp người nuôi kiểm soát rủi ro và duy trì năng suất ổn định. Song song đó, việc ứng dụng công nghệ vào quy trình nuôi tôm kết hợp với quản lý sinh học toàn diện là xu hướng tất yếu trong ngành thủy sản hiện đại. Điều này không chỉ giúp nâng cao năng suất và lợi nhuận mà còn giúp xây dựng hình ảnh của một ngành nuôi tôm bền vững và thân thiện với môi trường.

Câu hỏi thường gặp
1. Tôm bị hoại tử cơ là do nguyên nhân gì?
Bệnh này thường do vi khuẩn, virus xâm nhập vào mô cơ, kết hợp với các yếu tố môi trường như khí độc cao, oxy thấp, nhiệt độ thay đổi,…
2. Làm sao để nhận biết tôm bị hoại tử cơ sớm?
- Tôm xuất hiện các điểm hoại tử (trắng đục hoặc chuyển đỏ) bắt đầu ở phần đuôi, khi giai đoạn nặng có thể dẫn đến hiện tượng hoại tử và đỏ ở phần cơ.
- Tôm yếu dần, bỏ ăn, lờ đờ và chết rớt đáy với tỷ lệ cao.
3. Tôm bị hoại tử cơ có chữa được không?
Nếu phát hiện sớm và xử lý đúng cách, khả năng phục hồi là rất cao thông qua việc cải thiện môi trường và tăng cường sức khỏe cho tôm.
4. Phòng bệnh hoại tử cơ cho tôm như thế nào hiệu quả?
Cần quản lý tốt môi trường nước, định kỳ sử dụng chế phẩm sinh học, sát trùng ao nuôi định kỳ, tăng cường sức đề kháng cho tôm. .
5. Tôm bị trắng cơ có phải bị hoại tử cơ không?
Không hoàn toàn. Trắng cơ có thể là biểu hiện của đục cơ do thiếu khoáng hoặc stress. Cần xét nghiệm để phân biệt chính xác.

Xem thêm:
- Bí quyết nuôi tôm trong mùa mưa
- Bệnh hoại tử gan tụy cấp trên tôm
- Bệnh phân trắng trên tôm