Bệnh lở mồm long móng trên trâu bò là bệnh có khả năng lây lan nhanh chóng. Nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời, bệnh sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của đàn vật nuôi. Trong bài viết này,
Fivevet sẽ cung cấp thông tin về cách phòng ngừa và phương pháp xử lý khi bệnh lở mồm long móng xuất hiện trên trâu bò.
1. Đặc điểm bệnh lở mồm long móng trên trâu bò
Bệnh do vi rút thuộc giống Aphthovirus, họ Picornavirus, nhóm ARN vi rút gây ra. Hiện nay, có 7 loại vi rút gây bệnh lở mồm long móng, bao gồm: O, A, C, SAT1, SAT2, SAT3, và Asia 1. Các loại vi rút này gây triệu chứng giống nhau, nhưng không có sự miễn dịch chéo giữa chúng. Vi rút có 65 phân nhóm: O (11), A (32), C (5), SAT1 (7), SAT2 (3), SAT3 (4), và Asia1 (3). Trong đó, 3 loại vi rút chủ yếu gây bệnh trên trâu bò là A, O và Asia 1, còn lợn nhạy cảm nhất với loại O, ít nhạy cảm với A và Asia 1. Dê và cừu thường bị ảnh hưởng bởi các loại A, C, nhưng mức độ bệnh thường nhẹ hơn.
Vi rút có khả năng tồn tại lâu trong môi trường bên ngoài và có thể tồn tại trong sữa, các sản phẩm chế biến từ sữa, tủy xương và hạch lympho. Vi rút có thể sống tới 3 tháng trong thịt đông lạnh và khoảng 2 tháng trong thịt xông khói, xúc xích.
2. Đường lây truyền của bệnh lở mồm long móng trên trâu bò
Vi rút có thể tồn tại trong các chất như nước bọt, phân, nước tiểu, tinh dịch, sữa, dịch mụn mủ ở chân và miệng. Vi rút cũng tồn tại trong các chất tiết ra từ miệng như nước dãi và khuếch tán trong không khí.
Trâu bò khỏe mạnh có thể bị nhiễm bệnh qua đường tiêu hóa, hô hấp khi ăn uống phải thực phẩm, nước bị nhiễm mầm bệnh hoặc khi hít phải không khí có chứa vi rút. Vi rút cũng có thể xâm nhập qua niêm mạc mũi. Lây nhiễm gián tiếp có thể xảy ra qua người chăm sóc, phương tiện vận chuyển, chất thải từ chăn nuôi, nơi chăn thả hoặc các phế phẩm từ lò mổ.
3. Cơ chế gây bệnh lở mồm long móng trên trâu bò
Khi xâm nhập vào cơ thể, vi rút hướng đến lớp biểu bì, từ đó tạo ra mụn nước trên các niêm mạc miệng, kẽ chân, vành móng và núm vú.
4. Triệu chứng bệnh lở mồm long móng
Thời gian ủ bệnh dao động từ 2 đến 7 ngày.
Trâu bò thường bị sốt cao từ 40 đến 41ºC, ăn ít hoặc bỏ ăn, có dấu hiệu uể oải, nằm nhiều, chân yếu, không đứng vững và di chuyển khó khăn.
Mụn đỏ xuất hiện ở niêm mạc miệng, lưỡi và lợi. Những mụn này sau đó vỡ ra, gây loét và khiến trâu bò tiết nhiều nước dãi, kèm theo bọt trắng giống bọt xà phòng.
Các vết loét cũng hình thành ở vùng da tiếp xúc với móng và bàn chân. Trong những trường hợp nặng, móng chân có thể bong ra, khiến trâu bò di chuyển rất khó khăn, thậm chí phải quỳ gối khi đi.
Mụn loét cũng xuất hiện ở núm vú, gây nứt nẻ, chảy dịch, khiến trâu bò không cho con bú. Bệnh có thể dẫn đến sảy thai ở những gia súc đang mang thai.
5. Bệnh tích bệnh lở mồm long móng
- Xuất hiện mụn nước trên niêm mạc miệng, lợi, chân răng, rìa móng, kẽ móng, núm vú.
- Cơ tim có dấu hiệu mềm, nhão, với các vết màu trắng xám hoặc vàng nhạt.
- Lách sưng tấy và chuyển sang màu đen.
6. Chẩn đoán bệnh lở mồm long móng
Chẩn đoán ban đầu dựa trên các triệu chứng và tổn thương điển hình của bệnh. Tuy nhiên, để xác định chính xác tác nhân gây bệnh, người chăn nuôi cần lấy mẫu từ trâu bò nghi ngờ mắc bệnh và gửi về
FiveLab - Trung tâm Chẩn đoán Xét nghiệm và Kiểm nghiệm Thú y Trung Ương 5 (Hotline: 0377 499 555 - 0822 120 555).
Quá trình lấy mẫu cụ thể như sau: Trong vòng 7 ngày kể từ khi phát hiện bệnh, cần thu thập mẫu biểu mô từ mụn nước chưa vỡ hoặc mụn nước vừa vỡ, cùng với dịch mụn nước (mẫu mô tối thiểu 2g) để xét nghiệm và xác định loại vi rút bằng phương pháp PCR. Sau 7 ngày, cần lấy mẫu huyết thanh để kiểm tra kháng thể bằng phương pháp trung hòa tế bào hoặc phản ứng ELISA.
7. Xử lý khi phát hiện bệnh
Bệnh lở mồm long móng do vi rút gây ra có khả năng lây lan nhanh chóng và mạnh mẽ. Vì vậy, cần thực hiện các biện pháp an toàn sinh học sau đây:
7.1. Đảm bảo an toàn sinh học trong trường hợp dịch bùng phát
- Khi phát hiện trâu bò mắc bệnh, cần thực hiện việc nuôi nhốt và tuyệt đối không chăn thả, nhằm giảm thiểu sự lây lan của mầm bệnh.
- Các chất thải như phân, nước tiểu,... cần được thu gom và xử lý đúng cách để ngăn ngừa sự phát tán của vi rút.
- Không cho trâu bò chăn thả trên các khu vực cỏ có trâu bò nghi ngờ bị nhiễm bệnh.
- Sử dụng các loại chất sát trùng như Five-Iodine, Five-B.K.G hoặc Five-BGF có khả năng tiêu diệt vi rút lở mồm long móng, phun thuốc ít nhất một lần mỗi ngày.
- Đối với những con gia súc bị chết do bệnh lở mồm long móng, cần phải tiêu hủy chúng theo đúng quy trình, bao gồm việc chôn lấp trong hố và đặt biển cảnh báo xung quanh khu vực đó.
- Cấm bán trâu bò có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh hoặc đã bị nhiễm bệnh.
7.2. Hỗ trợ xử lý và điều trị bệnh
Bệnh lở mồm long móng là do vi rút gây ra và hiện tại chưa có thuốc đặc trị. Tuy nhiên, khi trâu bò bị nhiễm trùng thứ phát do các vết loét ở móng, bàn chân và mụn lở ở miệng, chúng không ăn được, suy kiệt và chết dần.
Can thiệp: Cần duy trì vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, thường xuyên làm sạch các vùng da tiếp giáp với móng và gan bàn chân, đồng thời loại bỏ các mụn loét ở miệng.
-
Sử dụng các chất có tính axit như chanh, khế hoặc phèn chua để rửa sạch và chà sát vào khu vực da chân gần móng. Dùng bông hoặc gạc đã thấm nước chanh, khế để chà vào miệng, lưỡi, làm cho các mụn và mủ bong ra. Sau đó, sử dụng sản phẩm
Five-CTC Spray xịt lên vùng da có mụn lở loét trên chân để tiêu diệt vi khuẩn, giúp vết thương khô ráo và nhanh chóng lành lại.
Đối với trâu bò có dấu hiệu sốt cao kéo dài và nhiễm trùng nghiêm trọng do vết loét chân, cần áp dụng các biện pháp sau để giảm viêm và nâng cao sức đề kháng cho vật nuôi:
8. Phòng ngừa bệnh lở mồm long móng trên trâu bò
Tiêm vắc xin định kỳ cho trâu bò, mỗi 4 - 6 tháng tiêm nhắc lại. Cần tiêm đủ 3 chủng vắc xin bao gồm type A, O, và Asia 1 cho trâu bò.
Xem thêm:
024 3376 6868 
info@fivevet.vn 
Đăng nhập 
VN
ENG
