5 NGUYÊN TẮC KHI SỬ DỤNG VẮC XIN CHO GIA CẦM

Mỗi loại vắc xin có những đặc tính kỹ thuật, khả năng cho đáp ứng miễn dịch phòng bệnh khác nhau. Vắc xin sử dụng phòng bệnh cho gia cầm chỉ có hiệu quả bảo hộ cao đáp ứng miễn dịch kéo dài khi sử dụng đúng kỹ thuật, đúng phương pháp. Ngược lại khi làm sai phương pháp sẽ làm mất một phần hoặc mất hoàn toàn khả năng tạo đáp ứng miễn dịch của  vắc xin. Trong nội dung bài viết này Fivevet xin giới thiệu 5 nguyên tắc sử dụng vắc xin phòng bệnh cho gia cầm hiệu quả.

1. Bảo quản, vận chuyển vắc xin
Vắc xin cần được bảo quản theo đúng điều kiện bảo quản nhà sản xuất khuyến cáo, mỗi loại vắc xin lại có một điều kiện bảo quản khác nhau: Vắc xin virus, vi khuẩn bảo quản ở nhiệt độ từ 2 - 8°C, vắc xin Marek được bảo quản bằng nitơ lỏng ở -196°C.
Trong quá trình vận chuyển thì nhiệt độ bảo quản cũng cần bảo đảm, tránh ánh nắng trực tiếp. Nhưng thực tế, nhiều người khi đi mua vắc xin dùng túi nilông (loại túi sáng màu) có đựng đá bên trong nhưng đá chỉ tiếp xúc một bên của lọ vắc xin do đó mặt trời vẫn chiếu trực tiếp vào túi đựng vắc xin, như vậy sẽ làm ảnh hưởng tới chất lượng và hiệu lực của vắc xin.
 Để bảo quản tốt nhất khi vận chuyển vắc xin phải đựng vào thùng bảo ôn, hộp xốp hoặc phích đá; nếu mua với số lượng ít, nơi mua gần thì bảo quản bằng túi nilông tối màu hoặc có giấy bọc kín ở ngoài. 2. Chất lượng vắc xin
Trước khi sử dụng vắc xin, cần kiểm tra rõ các thông tin in trên bao bì. Nếu kiểm tra thấy có các dấu hiện bất thường như tem mờ, lô, NSX, HSD không rõ ngày tháng, hở nắp…thì những loại vắc xin đó không bảo đảm. Nên sử dụng những loại vắc xin có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đảm bảo đầy đủ tem mác, không sử dụng các loại vắc xin trôi nổi chưa được kiểm chứng, vắc xin nhập lậu không có tem nhãn phụ tiếng Việt. Khi sử dụng vắc xin kém chất lượng, không những mất chi phí làm vắc xin mà còn tiềm ẩn nguy cơ nổ dịch rất cao.

3. Kỹ thuật khi sử dụng vắc xin
Mỗi loại vắc xin đều có hướng dẫn sử dụng, cách dùng khác nhau do vậy người chăn nuôi cần hỏi kỹ, đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của từng loại. Đảm bảo kỹ thuật về đường đưa vắc xin: tiêm, chủng, nhỏ, vị trí đưa vắc xin vào cơ thể, liều lượng phù hợp với đối tượng và độ tuổi, cách giải đông,... .Kỹ thuật tốt sẽ làm tăng hiệu quả của vắc xin, tăng khả năng bảo hộ, khả năng đáp ứng miễn dịch của vắc xin.
Ví dụ đối với vắc xin Five-ND.IB phòng bệnh Newcastle và viêm phế quản truyền nhiễm trên gà khuyến cáo sử dụng nhỏ mắt, mũi. Đối với một số loại vắc xin chết (vắc xin nhũ dầu, vắc xin keo phèn, …) như: Five-Coryvac, Five-Newcastle G7… trước khi sử dụng vắc xin tiêm phòng đàn gia cầm,  người chăn nuôi cần thực hiện các bước để đưa nhiệt độ vắc xin về nhiệt độ môi trường đúng như hướng dẫn sử dụng, có như vậy thì việc phòng bệnh mới hiệu quả.
4. Dụng cụ
Dụng cụ sử dụng để tiêm, chủng, nhỏ cần đảm bảo về độ an toàn, độ chính xác. Nên khử trùng dụng cụ bằng nước đun sôi trước khi làm vắc xin. Đảm bảo độ chia liều của dụng cụ chính xác, tránh trường hợp khi đến gần cuối đàn thì thừa hoặc thiếu vắc xin dẫn đến điều chỉnh liều của những con làm sau. Khi con vật sử dụng không đủ liều theo hướng dẫn sẽ dẫn đến dễ bùng phát dịch bệnh. Hậu quả sẽ rất nghiêm trọng.
5. Thực hiện giám sát qúa trình phòng bệnh cho gia cầm
* Đối với vật nuôi:
- Chỉ sử dụng các loại vắc xin phòng bệnh cho vật nuôi khi đàn vật nuôi hoàn toàn khỏe mạnh.
- Chọn thời điểm thời tiết mát mới thực hiện làm vắc xin phòng bệnh cho vật nuôi.
- Trước và sau khi sử dụng vắc xin phòng bệnh cho vật nuôi nên lấy máu đánh giá hàm lượng kháng thể để có thông tin chính xác về tình hình dịch tễ và hiệu quả đáp ứng miễn dịch của vắc xin.
* Đối với người kỹ thuật làm vắc xin
- Cần thực hiện đúng các bước trong giám sát, kiểm tra đánh giá tình trạng sức khỏe đàn vật nuôi trước khi làm vắc xin. Chỉ làm vắc xin khi đàn vật nuôi hoàn toàn khỏe mạnh, không có các dấu hiệu bị bệnh.
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của từng loại vắc xin và thực hành thao tác đúng trong quá trình tiêm, nhỏ, chủng vắc xin cho đàn vật nuôi.
- Có sổ nhật ký ghi, theo dõi quy trình làm vắc xin, đánh giá hiệu quả của từng loại vắc xin. Theo dõi vị trí tiêm, đường đưa vắc xin đã phù hợp chưa…lưu ý không được tiêm 02 loại vắc xin chết (vắc xin nhũ dầu) tại một vị trí khi chưa đủ 25 ngày sau tiêm.
- Trong những ngày làm vắc xin người chăn nuôi nên cho đàn gia cầm uống một trong các loại thuốc như: Five-Cảm cúm, Five-Mix Lyte, Beta Gulucan.C, Điện giải B. comlex, Five-Bogama, Five-Giải độc gan, Five-Orgacid hoặc Five-Orgamin…