Bệnh do một loại vi rút thuộc giống Aphthovirus, họ Picornavirus gây ra. Hiện có 7 chủng vi rút gây bệnh lở mồm long móng, bao gồm: O, A, C, SAT1, SAT2, SAT3, Asia 1. Mặc dù các chủng này có triệu chứng tương tự nhau, nhưng không tạo ra miễn dịch chéo. Vi rút gây bệnh lở mồm long móng có 65 subtype, trong đó O có 11 subtype, A có 32 subtype, C có 5 subtype, SAT1 có 7 subtype, SAT2 có 3 subtype, SAT3 có 4 subtype và Asia 1 có 3 subtype. Ba chủng chính gây bệnh trên trâu bò là A, O và Asia 1, trong khi lợn dễ mắc chủng O, ít nhạy cảm với A và Asia 1. Dê và cừu chủ yếu bị nhiễm chủng A, C, nhưng mức độ nhiễm thường nhẹ hơn.
Vi rút có khả năng sống lâu ngoài môi trường, có thể tồn tại trong sữa, các sản phẩm từ sữa, tủy xương và hạch lympho. Nó có thể sống lên đến 3 tháng trong thịt đông lạnh và 2 tháng trong các sản phẩm chế biến từ thịt như xúc xích, thịt hun khói.
2. Đường lây truyền bệnh
Vi rút có thể được tìm thấy trong các chất tiết như nước bọt, phân, nước tiểu, tinh dịch, sữa, dịch từ mụn mủ ở chân, miệng và cả các chất lỏng như dãi, nước bọt. Vi rút có khả năng lây lan qua không khí.
Bệnh có thể lây trực tiếp từ con bệnh sang con khỏe qua đường tiêu hóa hoặc khi hít phải không khí có chứa mầm bệnh. Ngoài ra, bệnh còn có thể lây lan gián tiếp qua các yếu tố như người chăm sóc, phương tiện vận chuyển, chất thải chăn nuôi, khu vực chăn thả, hay các phụ phẩm từ lò mổ.
3. Cơ chế gây bệnh
Khi vi rút xâm nhập vào cơ thể, nó có xu hướng tấn công lớp thượng bì, gây ra sự hình thành các mụn nước trên các niêm mạc của miệng, kẽ chân, vành móng, cũng như núm vú.
4. Triệu chứng của bệnh lở mồm long móng
Thời gian ủ bệnh lở mồm long móng kéo dài từ 2 đến 7 ngày. Con vật bị sốt cao từ 40-41ºC, ăn uống kém hoặc không ăn, có dấu hiệu mệt mỏi, nằm nhiều, chân yếu không đứng vững và di chuyển khó khăn. Các mụn đỏ xuất hiện trên niêm mạc miệng, lưỡi và lợi, sau đó vỡ ra và tạo thành vết loét, khiến trâu bò chảy nhiều dãi, có bọt trắng như xà phòng.
Các mụn loét cũng xuất hiện ở vùng da gần móng chân và bàn chân. Nếu bệnh nặng, móng chân có thể bị bong tróc, làm cho động vật đi lại khó khăn, thậm chí phải quỳ để di chuyển. Trên núm vú xuất hiện mụn loét, khiến vú bị nứt và chảy dịch, làm cho trâu bò không cho con bú được. Bệnh có thể gây sảy thai ở những con vật đang mang thai.
5. Bệnh tích
Bệnh lở mồm long móng gây ra các tổn thương đặc trưng như sự xuất hiện của nhiều mụn nước trên niêm mạc miệng, lợi, chân răng và các khu vực như rìa móng, kẽ móng, hay núm vú. Cơ tim trở nên mềm, có những vùng bị biến đổi màu sắc, từ trắng xám đến vàng nhạt. Lách bị sưng và có màu đen.
6. Chẩn đoán bệnh lở mồm long móng
Chẩn đoán bệnh có thể thực hiện dựa trên các dấu hiệu lâm sàng và tổn thương điển hình. Tuy nhiên, để xác định chính xác nguyên nhân, người chăn nuôi nên lấy mẫu của động vật nghi mắc bệnh, bao gồm tổ chức biểu mô từ các mụn nước chưa vỡ hoặc mới vỡ và dịch mụn nước. Mẫu tổ chức biểu mô cần ít nhất 2g và mẫu mụn nước nên được lấy trong vòng 7 ngày từ khi phát hiện bệnh. Sau 7 ngày, cần lấy mẫu huyết thanh (ít nhất 3ml máu vô trùng) để kiểm tra kháng thể.
Mẫu bệnh phẩm có thể gửi đến
FiveLab - Trung tâm Chẩn đoán Xét nghiệm và Kiểm nghiệm Thú y Trung Ương 5 (Hotline: 0377 499 555 - 0822 120 555) để tiến hành xét nghiệm và phát hiện vi rút, đồng thời xác định kiểu vi rút LMLM qua phương pháp PCR với kết quả nhanh và chính xác.
7. Xử lý khi phát hiện bệnh lở mồm long móng trên con vật
Khi phát hiện bệnh lở mồm long móng do vi rút gây ra, vì tính chất lây lan nhanh chóng, cần thực hiện các biện pháp an toàn sinh học sau đây:
7.1 Đảm bảo an toàn sinh học khi có dịch bệnh
- Khi phát hiện trâu bò bị mắc bệnh, cần thực hiện việc nhốt chúng lại, tuyệt đối không chăn thả để hạn chế việc lây lan mầm bệnh ra diện rộng.
- Các chất thải như phân và nước tiểu cần được thu gom và xử lý đúng cách để ngăn ngừa mầm bệnh phát tán.
- Tránh cho trâu bò chăn thả trên những đồng cỏ đã có động vật nghi nhiễm hoặc mắc bệnh.
- Sử dụng các loại chất sát trùng hiệu quả như
Five-Iodine,
Five-BGF,
Five-B.K.G,
Five-Perkon 3S,… có khả năng tiêu diệt vi rút gây bệnh lở mồm long móng. Phun sát trùng hàng ngày để đảm bảo hiệu quả.
- Đối với gia súc chết do bệnh, cần tiến hành tiêu hủy đúng quy định, đảm bảo chôn lấp tại các hố có biển cảnh báo.
- Tuyệt đối không được bán hoặc di chuyển trâu bò nghi nhiễm hoặc đã mắc bệnh.
7.2 Hỗ trợ xử lý và điều trị bệnh
Chăm sóc và vệ sinh: Đảm bảo chuồng trại luôn sạch sẽ, khô ráo. Cung cấp thức ăn mềm, dễ tiêu, giàu dinh dưỡng và nước sạch để động vật dễ dàng ăn uống, nhanh chóng phục hồi.
Điều trị mụn loét: Có thể sử dụng các chất có tính axit như chanh, khế chua hoặc phèn chua để làm sạch và sát trùng vùng da quanh móng. Dùng bông gòn tẩm nước chanh hoặc khế để lau chùi miệng, lưỡi và các mụn loét, giúp bong tróc mủ. Sau đó, xịt sản phẩm
Five-CTC Spray vào các vết loét, giúp vết thương khô và mau lành.
024 3376 6868 
info@fivevet.vn 
Đăng nhập 
VN
ENG
